Kanatlılarda Mikroorganizmalardan İleri Gelen Bulaşıcı Hastalıklar Nelerdir?

KUŞ GRİBİ (Avian İnfuenza )

Etlken Virüs : Orthomyxoviridae familyası  ; H5 ,H7 , H9 alttipleri.

Ani bulaşıcı ve öldürücüdür . Kafada ve ayaklarda morarmalar yapar. % 90 öldüren formları vardır . Kanatlı hastalıklarının en yıkıcı türüdür .

 

ŞİŞ BAŞ HASTALIĞI (Swolen Head Syndrome, Turkey Rhinotracheitis )

Etken Virüs : Turkey Rhinotracheitis virüs

Kafa etrafı belirgin şekilde şişer gözler dahi kapanır . Sarımsı sıvı kıvamda burun ve göz akıntısı yaygındır . Diğer solunum hastalıklarına alt yapı hazırlar . Hayvanlar yeme suya ulaşmakta güçlük çeker . Kendisi aşırı öldürücü değildir %1-3. Ancak New Castle , Ib , Mg hastalıkları ile mix durumlarda ölümler şiddetlenir .

İNFEKSİYÖZ BRONŞİT ( İB )

Etken Virüs : Corona Virüs ailesi Ib virüsü

Yumurta veriminde ani düşüş , zor nefes alma ,burun akıntısı . Hayvanların içi açıldığında bir çok olguda içi su dolu oviduckt kistlerine rastlanır . Böbreklere yerleşen şiddetli İb virüsleri böbreklerde ürat kristali birikmesine sebep olur ve böbrek ileri vakalarda beyin görünümü kazanır .

( Soluk borusu içi peynirimsi bir akıntı doludur , kızarmıştır )

KORİZA ( İnfectious Coryza )       

Etken Bakteri : Haemophilus paragallinarum bakterisi

Üst solunum yollarını etkiler . Gri- sarı göz ve burun akıntısı vardır . Sakal ve yüzde derialtı ödem yaygındır . Hayvanlarda ishal ve yem, su tüketimi azalır . Yumurta verimi %10-40 düşer . Ölümler % 10 civarındadır .

İNFEKSİYÖZ LARİNGOTRAKEİTİS ( İLT)

Etken virüs : Avian herpes virüs 1

Boynunu ileri uzatarak zor nefes alır . Soluk borusu peynirimsi bir eksudatla tıkanır ve ölür .

Gözler sulanmıştır . Birçok hayvanda ağızdan kanlı bir tükürük gelir. Çünkü ilerlemiş hastalık durumlarında soluk borusu kanamalıdır .

KRONİK SOLUNUM HASTALIĞI (MİKOPLAZMA GALLİSEPTİKUM )(CRD , MG)

Etken bakteri : Mycoplasma Gallisepticum

Hayvanların hava keseleri yangılıdır , karın içinde köpüklü bir sıvı vardır . Hava keseleri ve solunum organlarına  kalıcı olarak yerleşir . Hayvanların tamamen iyileştirilmesi mümkün değildir . Yumurta verimini % 40 lara varan düşürebilir . Aşı uygulaması çok başarılıdır .

MİKOPLAZMA SİNOVİYA ( MS )

Etken bakteri : Mycoplasma Synoviea

Eklemlerde şişlikler , topallık gelişim geriliği ve  ibiklerde solgunluk vardır .

NEW CASTLE – YALANCI VEBA ( ND )

Etken virüs : Paramyxo virus 1

Solunum belirtileri , bacak, boyun ve kanatlarda felç , hızlı yayılan ve öldürücü bir hastalıktır . Aşılar ile koruma programı mutlaka uygulanmalıdır . İşletmeler için mali yönden çok zarar verir . Yumurta verimini % 20 kadar dalgalandırabilir ve sonra tekrar yükselme görülür . Otopside bezsel midede , bağırsaklarda kanamalar , bağırsakta ülserler solunum sistemi mukozasında kızarıklık vardır .

MAREK HASTALIĞI

Etken virüs : Herpes virus turkey

Bir bacak önde diğeri arkada balerin oturuşu , göz renk değişimi ve körlük meydana gelebilir . Kanat sinirlerinin etkilenmesi sonucu kanatlar düşkündür , boyun sinirleri etkilenirse baş aşağı dönük tutulur . Yeşilimsi diare solgunluk ve yem tüketimi düşer .

YUMURTA DÜŞÜKLÜĞÜ SENDROMU ( EDS)

Etken virüs : Adenoviridae ailesi

Yumurtlama dönemi öncesi etkilidir ve yumurta sayısını , kabuk kalitesini ve rengini bozmaktadır . Şekilsiz yumuşak kabuklu yumurtalar oluşur.

AVİAN ENSEFALOMİYELİTİS (A.E.)

1-3 haftalık genç hayvanları etkiler. Dizleri üzerinde oturur ve hareket etmezler . Baş ve boyunda titremeler olabilmektedir .

            CHİCKEN ANEMİ ( Tavuk Anemisi – Mavi Kanat Hastalığı )

Hayvanların kan değerleri düşer , ibik ve yüzde solgunluk , kanatta mavileşme görülür , yaşıtlarına göre gelişimleri geri kalır .

KANATLI ÇİÇEK HASTALIĞI ( Fowl Pox)

Etken virüs : Avipoxvirus

            Yüz , ibik ve sakal gibi tüysüz tüm alanlarda çiçek tipinde veziküller oluşumu , ağız mukozasında difterik döküntü alanları oluşur.

GUMBORO HASTALIĞI ( IBD)

Etken virus : Birnaviridae ailesi

Ateş , depresyon , tüylerde kabarma, sulu beyaz ishal görülür . But ve göğüs kasında kanama noktaları belirgindir . Genelde 3-6 haftalar arası piliçlerde görülür . Tavukların birbirini şiddetli agalaması başlangıç belirtilerindendir .

REO VİRUS ENFEKSİYONLARI

Bacaklarda artrit yapar. Hayvanların tüyleri helikopter misali açılmıştır .

1. KOLİ ENFEKSİYONU ( Kolibasilloz )

Etken bakteri : Escherichia coli

Enterit , artrit ve yumurta sarı kesesi yangısı ile seyredebilen farklı tipleri vardır . Kalitesiz dışkı ile bulaşık yüzey veya kuyu suyu tüketimi ile bulaşabilmektedir . Civcivlerde yüksek ölüm yapar . Tüm hastalıklarda sekonder olarak görülebilir . Karın içi genellikle irinlidir.

KANATLI KOLERASI (Avian Pasteurellozis )

Etken bakteri : Pastorella multocida

            Hindi ve tavukaları etkileyen yüksek ölümle seyreden septisemik bir hastalıktır . İbik ve sakallarda sıcak ve ağrılı bir şişlik oluşur . Eklemler şişer . İshal vardır . İç organlarda karaciğerde nekroz alanları bulunur .

ORNİTOBAKTERİUM RİNOTRAKHEALE ( ORT )

Hindi ve tavukların zatüre ve hava kesesi yangısı ile karakterize bakteriyel hastalığıdır . Solunum belirtileri , halsizlik ve büyümede gecikme vardır .

PULLORUM HASTALIĞI

Etken bakteri : Salmonella pullorum

Salmonella pullorum ile enfekte hayvanların yumurtalarından çıkan hasta civcivlerde beyaz ishal tipiktir . Hasta civcivlerin büyük bir kısmı ilk birkaç günde ölmektedir . Ölümler genel olarak ilk 2 hafta görülür . Genel bir halsizlik görülür . Solunum almada güçlük vardır . Yeme suya ilgileri çok düşüktür . Büyümeleri normal civcivlere geride seyreder .

KANATLI TİFOSU

Etken bakteri : (Salmonella Gallinarum )

Genel bir durgunluk hali ve iştahsızlık vardır . Tüyler kabarmıştır . İbiklerde morarma . Yeşilimsi sulu ishal .Yumurta veriminde düşüklük Karaciğerin devasa şekilde büyüdüğü gözlenir . Karaciğer yeşil bronz bir renk almıştır ve ele alındığında kolaca parçalanır .

KOKSİDİYOZİS ( KANLI İSHAL )

Eimaria cinsi bir protozoa tarafından meydana getirilir . Hayvanların bağırsaklarına yerleşmektedir . Hayvanların dışkılarında ya bir miktar kan yada tamamen kanlı dışkılama görülür . Yemden yararlanma düşer . İştahsızlık vardır . Kilo kaybı meydana gelir . İbik ve mukozalar solgundur . Ölüm hızı yüksektir .