Tavuklarda Şişkin Baş Hastalığı ve Tedavisi?

         Şiş baş hastalığı olarak da bilinen bu hastalığın keşfi ilk olarak hindilerde olmuş ve önceleri hindi rhinotrakeitis olarak adlandırılmaktaydı. Esas olarak ismi daha sonra SHS( Swollen Head Syndrom) olarak anılmaya başladı. Şiş baş hastalığı özellikle hindi ve tavuk orjinli bir hastalıktır ve başta genç etlik piliçler olmak üzere damızlık ve yumurtacı hayvanlarda da görülen infra orbital sinüslerde şişkinlik göz çevresi ve ağız çevresinde şiddetli bir ödemle seyretmesiyle bilinir . Hızlı bir hastalık süreci vardır ve kafanın şişmiş yana veya geriye doğru dönmüş hali akılda kalıcıdır .

Şişkin Baş Hastalığı Hayvanlarımıza Nasıl Bulaşır ?

Şişkin baş hastalığının doğal konakçıları hindiler ve tavuklardır . Genç yaştaki hayvanlar yaşlılara nazaran bu hastalığa daha çok yakalanmaktadır . Hastalığa daha çok 4- 5 haftalık etlik piliçlerde ve yumurtlama periyoduna girmiş veya girmek üzere olan damızlık ve yumurtacı tavuklarda rastlanır . Hastalığın bulaşması hayvandan hayvana olmaktadır . Hasta hayvanla direk temas hali yanı sıra enfekte yem , su , kirli ekipman , ve personelle  hastalık yayılım fırsatı  bulur . Tüm sürüye bulaşması ile bilinir . Ancak öldürücülüğü diğer solunum sistemi hastalıklarına kıyasla daha düşüktür . Ölüm oranı %1 ile % 30 arasında değişkendir . Genellikle hastalığın ölümcül olmasını sağlayan SHS (Şiş baş) virüsünün yanında  ikincil olarak bakteriyel etmenleride alarak hastalığın şiddeti artma gösterebilir .

Şişkin Baş Hastalığında Hayvanlarımızda Nasıl Belirtiler Görürüz ?

Hastalık etkeni olan Avian Metapnömovirus hayvan tarafından alındıktan 6 – 12 gün sonra hastalık kendini belli etmeye başlar . Dış bakı da belirgin olarak görülen özellikler ;

Şişkin Baş Hastalığında Hayvanlarımızda Nasıl Belirtiler Görürüz

• Hayvanların kafa ve bazende sakallarına yayılmış yoğun , sarımtırak derialtı ödem çok belirgindir .
• Göz çevresi mukozal dokuda köpüklü bir sıvı akıntısı vardır .
• Burun akıntısı vardır . Gözler ıslaktır .
• Gözler yüzün tamamına yayılan ödemin de etkisi ile çekik bir hal almıştır .
• Hayvanların yüz ve boyun kasları kasılmıştır ve baş geriye veya yana döndürülmüş olabilmektedir .
• Rahat soluk alıp veremezler öksürük aksırık görülebilir .
• Hayvanlar dengeli bir şekilde yürüyemez haldedir .
• Yumurtlayan hayvanlarda yumurta verimi % 5 kadar düşmektedir .
• Yumurta kabuğu incelir .
• Ölüm oranı % 1 ile % 30 arasında değişim gösterir .

Ölen hayvanların karnı açılıp otopsi yapıldığında şu bulgulara varılır ;

• Burun boşluğu ve sinüs boşlukları sıvı ödem dolmuştur .
• Üst solunum yollarının tamamı dokularda kan birikiminden dolayı kızarmıştır.
• Solunum yolları genel olarak irinlidir .
• Nadiren soluk borusunun ilk kısımlarında kanamalar olabilmektedir .
• Yumurtalık ve yumurta kanalında hasar .

Şişkin Baş Hastalığının Tanısı Nasıl Konulur ?

         Hastalığın tanısında kafanın şiş hali ve diğer belirtilere dayanarak bir sonuca varılır ancak diğer solunum sistemi hastalıklarından ayrılması ve kesin tanı koyulması için labratuar analizlerinin yapılması gerekir . Bu amaçla burun akıntılarından ve trakeadan örnek alınıp test için labrotuara yollanmalıdır .

Şişkin Baş Hastalığının Tedavisinde Ne Yapılır ?

Hastalık viral kökenli olduğu için virusu yok etmek için yapılabilicek bir tedavi maalesef yoktur . Ancak hastalığın sekonder bakteriyal etkenlerle birleşerek şiddetli bir seyir izlemesinin önine geçilebilir . Bu amaçla antibiyotik tedavi uygulanmalıdır . Tedavi sonrası virus bakteriyal etmenlerden  yoksun kalacağı için yüksek ölüm yapamayacaktır .

Şişkin Baş Hastalığından Korunmanın Yolları Nelerdir ?

• Hastalıktan korunmanın en iyi yolu tabiki aşılamadır . Piyasada birçok SHS aşısı vardır ve hayvanlar gençken canlı aşı yumurta periyodundada inaktif aşılara başvurulabilir .
• Kısa ömürlü etlik piliç yetiştiriciliğinde sadece canlı aşı uygulaması yeterli olucaktır . Nobilis Rhino CV gibi .
• Hayvan pazarlarından alınan hayvanlar kümese katılmamalıdır .
• Kümese yabancı kişiler yaklaştırılmamalı ve çalışan dışındaki kişiler içeri sokulmamalıdır .
• Kümes içinde ve kümes dışında giyilen terlik ,çizme, ayakkabılar ayrı olmalıdır . Kümes girişinde değiştirilmelidir.
• Kümese giren çıkan bakıcı kişiler belirli olmalı ve sadece o kümese girmelidirler .
• Modern işletmelerde uygulanan biyogüvenlik kuralları uygulanmalıdır .
• Hastalık etkeni dezenfektanlara duyarlıdır . Yemlikler ve suluklar sık sık dezenfektanlı sularla yıkanmalıdır .
• Yetiştirme dönemleri arası boşlukta kümesteki gübre uzaklaştırılmalı, ardından kümes zemini duvarları yemlik  ve sulukları çok iyi yıkanmalıdır. Yıkama işlemi sonrasındada dezenfektan ilaçlar uygulanmalıdır (Glutar aldehitler, Quanter amonyum bileşikleri , Formaldehit bileşikleri, Organik asitler).

Petshop ürünlerini en uygun fiyat ve ödeme yöntemleriyle ulaşabilirsiniz. En kaliteli Tavuk Yemi,Hindi Yemi, Kaz Yemi ve Yarış Atı Yemlerine Kanatlı PET MARKET‘te bulabilirsiniz