Tavuklarda Tüy Dökümü
Yumurtacı ırkların tavukları yumurta dönemine başladıktan sonra bir yıl boyunca aralıksız yumurtlarlar . Bu yumurta dönemi boyunca yumurta verimi hayvanın yaşının 40. haftasından sonra yavaş bir seyirle düşüşe geçer ve 70. Haftalar itibari ile iyice azalır . Bu dönem sonunda işletmeler maliyetlerini ve verimliliklerini gözden geçirerek ya ellerindeki sürüyü çıkartarak yeni civciv koymalıdırlar , ya yumurtlamaya hazır yarka satın almalıdırlar veya ellerindeki sürüden biraz daha yararlanmak üzere tüy dökümü programı uygulamaları gerekir .
Tüy dökümü işlemi düşünülen sürülerde aşağıdaki şu faktörler gözden geçirilmelidir ;
- Tüy dökümü yapılacak kümesin üretim periyodu boyunca ciddi bir hastalık yaşamamış olması gerekir .
- Tüy dönemine karar verilecek dönemde ve hayvanlar tüyden çıkıp yumurtlamaya başlayacakları süreçte yumurta fiyatlarının iyi olup olmayacağı iyice düşünülmelidir .
- Tüye başlanacağı zaman aralığında hayvanı kestirmek yeni civciv almaktan daha karlı ise ve yumurta fiyatlarıda düşük seyrediyorsa tüy dökümü yerine yeni civciv ile sürü tazelenmelidir .
- Tüy dökümünün başlangıcından hayvanların yumurta verimine başlayıncaya kadarki dönemde yiyecekleri yem tutarı hesaplanmalıdır . Aynı şekilde iş gücü elektrik su ve diğer masraflarda göz önünde bulundurulmalıdır .
Hayvanlarda tüy dökümüne neden olacak stress bakımından seçilecek en iyi yöntem , hızlı bir tüy dökümü sağlayan , az stres oluşturan ve hayvanları süratle yumurta üretimine sokan bir program olmalıdır . Genellikle bütün yöntemler kökenini yem sınırlandırılmasından alır . Tüy dökümü programlarının uygulanması sonrasında yeni yumurtlama devresinde tavukların yumurta kalitesi , yumurta büyüklüğü , kabuk sağlamlığı oldukça artacaktır .
Tavuklarda Geleneksel Tüy Döktürme Yöntemi
Geleneksen tüy döktürme yönteminde hedeflenen belli bir süre içerisinde hedeflenen canlı ağırlık kaybı sağlanıncaya kadar yem kısıtlaması ile birlikte tüy döküm dönemi sonrasında performansı arttırmak ve daha az ölüm olması içinde aydınlatmayı azaltarak yapılır . Genellikle aydınlatma 6-8 saat ile sınırlandırılmaktadır . Yemin uzaklaştırıldığı süreler ise 10 gün veya 12-16 gün olarak uygulanır . Tüy dökümü boyunca yemin uzaklaştırılması ile birlikte ışık süresinin azaltılması tüy dökümünü hızlandırmakta ve ölüm oranını azaltmaktadır .
Tüy döküm programlarının esası tüy döktürme periyodu boyunca % 25- 30 aralığında canlı ağırlık kaybı yaşanmasının sağlanmasıdır . Bu canlı ağırlık kaybı sayesinde hayvanın vücudundaki dokuların rejenerasyonu sağlanmış olur . Kas ve kemik dokuda minimal düzeyde kayıp yaşanır . Esas olarak istenen ağırlıklı olarak karın içi yağ ve yumurtalıkların etrafını saran yağların eritilerek canlı ağırlık kaybının buralardan olmasıdır . Tüy dökümüne başlama ve yeniden yüksek yumurta verimine kadar geçenki süre aşağı yukarı 45 – 50 gün civarındadır .
Canlı ağırlık kaybı eğer çok şiddetli olursa % 30 üzerine çıkar ise yeni yumurtlama dönemi daha geç başlamaktadır . Çünkü hayvan kendini daha geç toparlar ve yumurtaya başlar .
Tüy dökümü programına başlamadan önce hayvanların en az % 1 i tek tek tartılmalıdır . Böylece tüy öncesi ortalama canlı ağırlık belirlenmiş olur . Bu ortalama canlı ağırlık üzerinden hedeflenen canlı ağırlık kaybı hesaplanır ve karar verilir . Dokuların kendisini yenileyebilmesi açısından en az % 22 oranında canlı ağırlık kaybettirmek gerektiği unutulmamalıdır .
Tartım yapılan hayvanlar kafeste ise kafes gözleri işaretlenerek her seferinde aynı kafesteki hayvanlar tartılarak çok daha sağlıklı sonuçlar elde edilmiş olur .
İlk tartımdan sonra 2. Tartım 5. Günde alınmalıdır ve gidişat değerlendirilmelidir . İlk tartım yapılacağı gün hayvanlar artık yemsiz bırakılmaya başlanır . Ancak herzaman temiz suya ulaşabilir olmalıdırlar . Işıkta 6-8 saat olarak uygulanır . Geri kalan süre daima karanlıktır . 5. Günde yapılan 2. Tartım sonrasında gün aşırı her sabah tartım yapılarak sürece devam edilir . % 25- 30 bandında canlı ağırlık kaybının yakalandığı gün artık açlık periyoduna son verilir .
Unutulmalalıdır ki tüy döktürme programı boyunca hayvanlara su ile ilgili hiçbir kısıtlama yapılmaz . Hayvanın önünde her daim temiz su olmalıdır . Programın esası açlık ve ışık kısıtlaması üzerine kurulmuştur .
Tüy dökümünün ilk haftasında hayvanların kemik rezervlerinde kayıp yaşanmaması için , kas doku kaybının az olması ve bağırsak sağlığının ve döl yatağı dokusunun sağlığı için içme suyuna ekstradan kalsiyum , vitamin ve mineral takviyesi yapmak çok yararlı olucaktır . Bu maddeler açlık durumunu etkilemedikleri için tüy programınada herhangi bir zara vermezler .
Tüy döktürme programı boyunca yaşanacak % 5- 10 arası ölüm normal kabul edilmektedir .
Programın gidişatına göre genellikle 10. Günlerde istenilen hedef kiloya ulaşılır . Ardından yavaş yavaş yemlenmeye aşağıdaki şekilde başlanır ;
1.gün 60 gr yem / hayvan
2 . gün 70 gr yem / hayvan
3.gün 80 gr yem / hayvan
- gün 90 gr yem / hayvan
- gün 100 gr yem / hayvan
- gün 110 gr yem / hayvan
- gün serbest yem
Yumurta verimi % 2 ye çıkana kadar ki dönemde yumurta öncesi yemi vermek ardında % 2 verim sonrasında pik yumurta yemine geçilmesi daha ideal bir yöntem olmaktadır .
Yem verilmeye başlanması ile ışık süreside 14 saat olarak uygulanmaya başlanmalıdır . İlk yumurta tespiti sonrasında haftalık yarımşar saat ışık süresi arttırılmalı ve 17 saate gelince sabit lenmelidir .
Yorum Yap