Yumurta Tavuğu Yetiştiriciliği?

Yumurta yapma verimleri yönünden ıslah edilmiş ırkların yetiştirilmesi ile sofralık yumurta üretimini esas alan kanatlı sektörünün bir dalıdır .

Günümüzde tavukçuluk önemli bir endüstri sektörü olmuş ve dev adımlarla ilerlemektedir. Yumurta tavukçuluğu, insan beslenmesinde mükemmel bir gıda olan yumurtanın üretimi açısından çok önemli bir yetiştiricilik faaliyetidir. Çünkü yumurta, anne sütünden sonra insanın ihtiyacı olan tüm besin ögelerini bulunduran tek besin kaynağıdır. Ayrıca yumurta tüm besinler içerisinde en değerli proteini içermektedir. Sindirilebilirliği yüksek olan yumurtanın tamamına yakını vücut tarafından kullanılmakta ve vücut proteinlerine dönüşebilmektedir. Yumurta başlıca, A, D, E ve B grubu vitaminler olmak üzere diğer vitaminleri de önemli oranda içermektedir .

Yumurta tavukçuluğuna başlamak için üreticiler genelde 16 haftalık yaştaki “ yarka ” denilen dişi tavukları alıp kümeslerine yerleştirir . Yumurta tavukçuluğunda en karlı üretim modeli ise yer yetiştiriciliğine kıyasla kafes yetiştiriciliğidir.  Yumurtacı işletmeler , genelde kümes binası içerisinde üst üste 2-3 hatta bazen 4-5 kafes şeklinde kafes yetiştiriciliği yapmaktadırlar. Bu kümesler yumurta tavuğu ile doldurulup, hayvanlar sürekli yem tüketip yumurtlamaktadır .

Yumurta tavukçuluğunda 1 kg. yumurta için harcanan yem miktarı da yaklaşık  2,1-2,2 kg civarındadır. Tabiki bu yem miktarları protein enerji ve mineral vitamin yönünden dengeli yem rasyonları ile sağlanmaktadır. Tavukçulukta beslenme, üretimin karlı olabilmesi açısından ayrı bir önem taşımaktadır. Çünkü tavukçuluk işletmelerinde yapılan tüm harcamaların yaklaşık %70’ni yem harcamaları oluşturmaktadır .

Yumurta tavukçuluğunda başarılı sayılmak için aşağıdaki kıstaslar önem arz etmektedir.

• Tavuk başına yıllık yumurta verimi en az 280 adet olmalıdır .
• 1 Kg. yumurta için yedirilen yem miktarı 2,0-2,2 Kg. olmalıdır .
• Yumurtlama döneminde aylık ölüm oranı en çok % 1 olmalıdır .
• Çok küçük veya satışa uygun olmayan yumurta oranı en fazla % 5 olmalıdır .
• Kırık yumurtaların oranı % 2’yi geçmemelidir .

Bu hedeflere ulaşabilmek için;

• Yüksek verimli ırklar satın alınarak üretime başlanmasında yarar vardır . Lohman , Nick Chick ,Bovans , Hy-line ve onlardan bir seviye daha düşük verimlilikteki Atak-S tercih edilebilir.
• Besin maddelerince iyi dengelenmiş karma yemler kullanılmalıdır .
• Pazar şartları iyi takip edilmelidir .
• Tavuklar 24 aylık olduktan sonra kar/maliyet hesabı yapılarak yeni sürü alınıp alınmaması konusu değerlendirilmelidir .

Yumurta Tavukçuluğunun Avantajları Nelerdir?

• Kafesli yetiştiricilikte kümes alanına konan tavuk sayısı 4-5 kat daha fazladır.
• Altlık sorunu yoktur .
• Kapalı kümes alanındaki hayvan sayısı daha yüksek olduğu için ısınma maliyetleri daha düşük olabilmektedir.
• Yumurtalar daha temiz üretilmektedir .
• Hayvanlar fazla dolaşıp enerji kaybetmedikleri için yemden yararlanma oranları daha yüksek olmaktadır .
• Yere yumurtlama sorununun otomatik olarak önüne geçilmiş olunur .
• Tavuklar kapalı alanda oldukları için bakımları daha kolaydır .
• Aşı uygulama ve diğer manuel uygulamalar hayvanlar bölmelerde olduğu için daha kolaydır .
• Yumurtalar biraz daha büyüktür .
• Ölüm oranı genellikle daha düşüktür .
• İş gücü gereksinimi, otomasyona bağlı olarak % 50-80 oranında daha azdır . Daha az bakıcı ile daha fazla tavuk bakımına imkan vermektedir .
• Tavukların tek tek kontrolü ile düşük verimlilerin ayrılması daha kolaydır .
• Gübrenin alta geçmesi ve tavukların birbirleriyle temasının az olması nedeni ile hastalık kontrolü daha kolaydır .

Yumurta Tavukçuluğunun Dezavantajları Nelerdir?

• Hayvan başına düşen ilk kuruluş masrafları, kafes maliyeti nedeniyle fazladır .
• Çatlak yumurta oranı daha fazladır .
• Yumurtlama döneminde hayvanlar daha fazla ağırlık artışı sağlasalar da, kemiklerin son derece zayıf olması nedeniyle dönem sonundaki piyasa fiyatları düşüktür .
• Gübrenin düzenli olarak uzaklaştırılması gerekir. Çünkü özellikle yazın, gübrede fazla miktarda sinek ürer ve sorun yaratır .
• Kafes altlarında biriken gübreyi sık sık temizlemek gerekir .
• Hareketsizlikten dolayı karaciğer yağlanması ve ölümlere sık rastlanır .
• Kümes içerisinde daha fazla hayvan barındığı için daha güçlü bir havalandırmaya ihtiyaç vardır .
• Yumurtlamayan tavuklar düzenli bir şekilde ayıklandığından kafeslerin bir kısmının boş kalmaması için bir miktar yedek tavuk beslenmesi gerekir .