Damızlık Tavuk Yemi

Günümüzde kanatlı yetiştiriciliğinde endüstriyel anlamda bakıldığında et ve yumurta tavukçuluğunda kullanılan ticari hibritler kullanılmaktadır . Bu ticari hibritler damızlık tavukçuluk işletmelerinden alınırlar ve kümeslerde verim yönlerine göre yetiştirilirler . Heterozigot genetik yapıda olmaları ve  kendi aralarında çiftleştirildiklerinde genetik açılma göstererek verimsiz yavrular elde edilmesi nedeniyle bu ticari hibritlerden döl alınarak genetik materyalin devamlılığını sağlamak imkansızdır . Bu sebeple üretim devamlılığı için her üretim döneminde bu hibrit civcivler tekrar satın alınması gerekmektedir . İşte bu et ve yumurta yönlü ticari hibritlerin elde edildiği ebeveynlerin yetiştirildiği işletmelere damızlık tavuk yemi işletmesi denilir .

Ticari et ve yumurta verim yönlü civcivlerin elde edildiği ebeveyn sürülere Parent Stock veya anaç sürü denilmektedir . Bu parent stock sürülerin elde edildiği bir üst kuşak sürüye ise Grand Parent Stock yani ana damızlık denilmektedir.

Damızlık Tavuk Yemi ve Faydaları?

Bu yazımızda damızlık tavuk yemi, civciv  ve yumurta dönemlerinde verilmesi gereken yem maddelerine ve oranlarına yer vereceğiz ;

Mısır

Tavuklar tarafından diğer tahıllara kıyasla en yüksek sindirim oranına sahip enerji hammaddesidir . Metabolik enerjisi 3340 kcal/kg dır . Rasyonlardaki oranı % 50 ile 65 arasında değişmektedir .

Buğday

Mısırdan sonra en yaygın kullanılan tahıldır . Metabılik enerjisi 3020 kcal/kg dır . Yemlerde son yıllarda tercih edilmemekle beraber mısır olmadığı durumlarda % 15- 25 arasında katılabilmektedir .

Soya Fasülyesi Küspesi

Soya fasülyesi küspesi diğer bitkisel protein kaynaklarına kıyaslandığında daha dengeli aminoasit içeriği nedeniyle kanatlı beslenmesinin en önemli protein kaynağı durumundadır . Protein oranı %42 -50 arasındadır. Kanatlı rasyonlarındaki kullanımı maksimum % 30 dur.

Ayçiçeği Küspesi

Soya fasülyesine kıyasla daha düşük proteim miktarı ve daha yüksek selüloz içermesi ile çok fazla soyanın muadili bir hammadde değildir. Ancak ülkemizde çok fazla üretilişi ve hesaplı oluşu nedeniyle kullanımı yaygındır . Ham protein oranı % 30- 40 aralığındadır .

Bitkisel Yağlar

Yemlerin enerji eksiğini tamamlamak  ve yem hammaddelerinin birbirine kenetlenmesine yardımcı olmak için kullanılmaktadırlar . Başlıca bitkisel yağlar : Ayçiçek yağı , kanola yağı ve mısır yağıdır . Yem rasyonlarına % 5 e kadar katılması sorun yaratmamaktadır .

Probiyotikler

Probiyotikler genel olarak ideal bağırsak florasından izole edilen yararlı bakteri , mantar ve mayaları içine alan mikrobiyal kültürler olup ,sindirim kanalında mikroflora dengesini düzenlemek , hastalık üretme kabiliyeti olan mikroorganizmaların  zararlı hale geçmelerini ve üremesini önlemek , bu yolla yemden maksimum yararlanmayı sağlamak amacıyla yeme ilave edilen bir yem katkı maddesi , biyoteknolojik ürünleridir .

Kanatlı sağlığını korumaya yönelik probiyotik ürünlerle hedeflenen tavuğun normal bağırsak florasını stabil yada dengede tutmak amacıyla yararlı bakteriler lehine dışarıdan yem ve su ile birlikte mikrobiyel destek yapılmasıdır . Ancak şuna açıklık getirmek gerekmektedir , ticari olarak geliştirilmiş pekçok probiyotik ajanın , konakçı spesifik olan/olmayan ayrımı yapılmaksızın laktobasiller içermeleri , diğer taraftan elde ediliş teknikleri ve verilişleri sırasında konakçının sağlık durumu , dolayısı ile bağırsak çeperinin probiyotiğin ihtiva ettiği yararlı floranın yerleşmesine olan uygunluğu gibi nedenler dolayısı ile rastgele bir probiyotik ürünün kullanımı ile olumlu yada olumsuz sonuç alınabiliceği bilinmelidir . Genel olarak probiyotikler doğal olmaları hayvana herhangi bir zarar vermemeleri sindirim kanalından absorbe olmamaları ve antibiyotik kullanımına en büyük alternatif olarak görülmeleri gibi birçok artısı olan bir biyoteknolojidir .

Mermer Tozu : Kanatlı hayvanların iskelet kas gelişimini sağlamak ve ilerleyen dönemde yumurtlama periyoduna hazırlık olması bakımından Kalsiyum kaynağı olarak verilir .

DCP 18 : Kanatlı hayvanların inorganik fosfor gereksinimini karşılamak üzere rasyonlara ilave edilen yem katkı maddesidir . % 18 lik paketlerdedir .

Cholin : Hayvanlarda  sinir uyarılarının iletilmesinde görevlidir.   Hücre yapımı ve korunmasında görevlidir. Fosfolipitlerin yapı taşını oluşturur. Ayrıca yağ metabolizmasında görev alır. Yağların uygun yerlere taşınması ve depolanmasında rol alır.

Methionine ve Lysine : Hayvanların gıdalardan alımının yetersiz kaldığı bu iki amino asit dışarıdan yem katkı maddesi olarak rasyonlara eklenmelidir . Hayvanların bütün metabolizma faaliyetleri ve gelişimleri sırasında bu iki amino asit belirleyici yapıtaşları olarak görev alırlar .

            Organik asitler : Sindirim sisteminin doğal mikroflorasını oluşturan mikro organizmalar laktik asit , asetik asit , propiyonik asit gibi organik asitler üretirler . Bunların yem katkı maddesi olarak kullanımları ile sindirim kanalındaki mikroflora dengesi yararlı mikroorganizmalar lehine kayar .

Enzimler : Sindirim sisteminde nişasta protein ve yağları parçalayarak sindirime yardımcı olan maddelerdir . Yem katkı maddesi olarak kullanılan enzimler yemlerin sindirilebilirlik ve yararlanım oranlarını arttırmakta ve yemdem sağlanan metabolik enerji düzeyini yükseltmektedirler .

Damızlık Civciv Örnek Yem Rasyonu

Ham maddeler                                     Kg                              %

Mısır                                                  590 kg                         %59

Soya Fasülyesi Küspesi                     350 kg                         %35

Bitkisel Yağ                                       13 kg                          %1.3

Mermer Tozu                                     10 kg                          %1

DCP -18                                             12.5 kg                       %1.25

Probiyotikler                                      0.5 kg                          % 0.05

DL-Methionine                                  1.5 kg                         %0.15

L- Lysine                                              0.5 kg                        % 0.05

Cholin                                                  0.3 kg                        % 0.03

Enzimler                                             1 kg                            %0.1

Organik asit                                          1 kg                           %0.1

Vitamin Mineral Kompleksi              1 kg                            %0.1

Tuz                                                     2.5 kg                         % 0.25

Damızlık Tavuk Yumurta Dönemi Örnek Yem Rasyonu

Ham maddeler                                     Kg                              %

Mısır                                                  570 kg                         %57

Soya Fasülyesi Küspesi                     290 kg                         %29

Bitkisel Yağ                                       33 kg                          %3.3

Mermer Tozu                                     82 kg                          % 8.2

DCP -18                                             5.8 kg                         % 0.58

Probiyotikler                                      0.5 kg                          % 0.05

DL-Methionine                                  2  kg                           %0.2

L- Lysine                                              0.1 kg                        % 0.01

Cholin                                                  0.3 kg                        % 0.03

Enzimler                                             1 kg                            %0.1

Organik asit                                          1 kg                           %0.1

Vitamin Mineral Kompleksi              1 kg                            %0.1

Tuz                                                     2 kg                            % 0.2