Kanatlı Hayvan Beslenmesinde Probiyotik Kullanımı?

Öncelikle Probiyotik Nedir ?

Probiyotikler genel olarak ideal bağırsak florasından izole edilen yararlı bakteri , mantar ve mayaları içine alan mikrobiyal kültürler olup ,sindirim kanalında mikroflora dengesini düzenlemek , hastalık üretme kabiliyeti olan mikroorganizmaların  zararlı hale geçmelerini ve üremesini önlemek , bu yolla yemden maksimum yararlanmayı sağlamak amacıyla yeme ilave edilen bir yem katkı maddesi , biyoteknolojik ürünleridir .

Kanatlı sağlığını korumaya yönelik probiyotik ürünlerle hedeflenen tavuğun normal bağırsak florasını stabil yada dengede tutmak amacıyla yararlı bakteriler lehine dışarıdan yem ve su ile birlikte mikrobiyel destek yapılmasıdır . Ancak şuna açıklık getirmek gerekmektedir , ticari olarak geliştirilmiş pek çok probiyotik ajanın , konakçı spesifik olan/olmayan ayrımı yapılmaksızın laktobasiller içermeleri , diğer taraftan elde ediliş teknikleri ve verilişleri sırasında konakçının sağlık durumu  – dolayısı ile bağırsak çeperinin probiyotiğin ihtiva ettiği yararlı floranın yerleşmesine olan uygunluğu gibi nedenler dolayısı ile rastgele bir probiyotik ürünün kullanımı ile olumlu yada olumsuz sonuç alınabileceği bilinmelidir . Genel olarak probiyotikler doğal olmaları hayvana herhangi bir zarar vermemeleri sindirim kanalından absorbe olmamaları ve antibiyotik kullanımına en büyük alternatif olarak görülmeleri gibi birçok artısı olan bir biyoteknolojidir .

Yemde uzun yıllardır büyütme faktörü olarak kullanılan antibiyotiklerin , sindirim sistemindeki zararlı bakterileri hızla öldürmeleri sırasında bir taraftan da sindirim sisteminde ki bize lazım olan enzim , asit  ve antibiyotik etki gösteren maddeler salgılayan , bağırsak duvarına tutunarak zararlı bakterilerin yerleşmesine engel olan yararlı bakteri florasını da katlettikleri de bir gerçektir .

İyi Bir Probiyotik Ürün Üreticiye Ne Katkı Sağlar?

• Faydalı bağırsak mikroflorasının hızla oluşturulmasını sağlar .
• Antibiyotik sonrası uygulandığında dengeli bağırsak mikroflorasının yeniden oluşturulması .
• Bakteriyel ve enterik patojenlerin azaltılmasını sağlar .
• Islak altlık ve kloakda pislik birikmesi vakalarını azaltır .
• Ağırlık kazancını arttırır .
• Yemden yaralanımı arttırır .
• Mortaliteyi azaltır .
• Hiçbir olumsuz yan etkisi yoktur, arınma süresi gerektirmez .

Probiyotik ürünlerin geliştirilmesinden sonra kanatlılarda sindirim sisteminin ve özellikle de bağırsaktaki içeriğin kompozisyonunun ne denli önemli olduğunu anlamamızı sağlayan çalışmalar  hız kazanmıştır . Zira çoğu durumda bağırsaklar  toksik maddelerin ve hastalık yapıcı mikroorganizmaların elenmesi açısından savunmanın ilk hattını oluştururlar . Bu savunma hattında konakçı lehine dışarıdan yem ve su ile yapılacak bağırsak sisteminin bütünlüğünü ve içeriğini korumaya yönelik her müdahale kanatlı sağlığının sürekliliğini sağlayacaktır .

Bağırsak p.H ını düşük olmasının hastalık yapıcı bakterilerin üremesini engelleyici ve faydalı fermantasyon mikroorganizmalarının ( Laktobasiller ) çoğalmasını arttırıcı önemli etkisini ortaya çıkmasından sonra , antibiyotikler artık yerlerini bağırsak p.H sını düşürücü başta probiyotikler olmak üzere organik asitler ve enzim içeren doğal gıda takviyelerine bırakmıştır .

Erişkin sağlıklı bir kanatlının bağırsak florasında % 90 oranında yararlı laktobasiller , bifidobakterium, fusobakterium , % 10 oranında ise zararlı olarak gördüğümüz enterokoklar stafilokoklar , Ecoli ve clostiridiumlar bulunmaktadır . Bu yararlı mikroorganizmalar sağladıkları asit ve enzimlerle hem besinlerin sindirimine yardımcı olurlar hemde bağırsak p.H sını düşürerek enterik kökenli bakterilerden kaynaklı bir enfeksiyon ortaya çıkmasını önlemiş olurlar .

Kuluçka makinelerinden çıkan sıfır günlük civcivlerin bağırsakları ilk gün nispeten siteril ve asidik p.H ya sahiptir. Yararlı mikroroganizma florasında ise yoksundur . Enterik kökenli zararlı mikroorganizmalardan korunmak amacıyla  daha ilk günlerinden itibaren yemlerinde  ve sularında verilebilecek probiyotik ürünler ile yararlı mikroflora ve bunların salgıladıkları asit ve enzimler sayesinde zararlı mikrorganizmalar bağırsak duvarından uzak tutulmuş olur .

Yem rasyonlarına katılım hacimleri % 1 ve daha az düzeydedir. Bu düşük miktarlara karşın etkileri azımsanmayacak çoktur .Bu gün geliştirilmiş ticari probiyotik ürünlerin pek çoğu incelendiğinde formulasyonuna temel olan mikroorganizmaların birçoğunun yararlı bakteri , mantar ve maya kültürleri olduklarını görürüz. Bunların başında da  Laktobasiller , Streptokokuslar , Basiller , Bifidobakteriler ve Sacharomyces crevisea gelmektedir .

Probiyotik ürünler hastalık yapıcı bakterileri ya rekabetçi dışlama yoluyla yada onların üremelerini inhibe etmek suretiyle etki gösterirler .

Son olarak bir probiyotik ürün içerisindeki yararlı mikroorganizmalar bazı kriterlere sahip olmaları gerekir . Bunlar :

• Kullanıcağımız hayvan türünün bağırsağından elde edilmiş ve üretimiş olmalıdır .
• Su veya yeme katılmadan önce ve sonraki aşamalarda canlılığını korumalı ve kursaktan itibaren aktif formda işe başlamalıdır .
• Üretimleri sırasında mikroorganizmaların güçlü ve genç olanları seçilmiş olmalıdır .
• Ürünün gramında yeterli kolonizasyonu oluşturacak mikroorganizma yoğunluğu bulunmalıdır .