Kanatlı Hayvanlarda Görülen Paraziter Ve Tedavileri?

Kanatlı hayvanlarda görülen parazitler başlıca iki gruba ayrılır ve bu iki grubun içinde de alt gruplara inilerek incelenir . Bunlar ; Dış Parazitler ve İç Parazitlerdir.

Dış Parazitler

Kanatlı hayvanlarımız  yem yeme , üreme , yumurtlama faaliyetleri yanı sıra çevere hayatada ilgili hayvanlardır . Etrafta dolaşma birşeylerin tepesine çıkma toprağı , çimeni eşeleme gibi içgüdüsel eylemleri vardır . Bu dolaşmaları sırasında da vücutlarından çevreye bir ısı ve koku salınımı olur . Özellikle etrafa yaydıkları ısının radyasyon şeklinde yayılması birçok parazit türü için konaklama ve beslenme yapabilicekleri bir canlının civarda olduğu algılamalarına neden olur . Bu ısı dalgalanmasını takip ederler ve kanatlımızı bulduğu anda üzerine tırmanarak  kendilerine yer bulurlar . Genellikle tüylerin en derinine kadar inerler ve deriden kan emerek beslenme yoluna giderler . Emdikleri kan içerisinden alyuvar hücreleri ve kanın diğer elementleriyle beslenerek kendi yaşam döngülerini devam ettirme yoluna giderler.

En yaygın olarak tavuklara bela olan ve hem verimden düşmelerine hemde hayat kalitelerinin bozulmasına , huzursuz olmalarına neden olan etken ‘’ Kırmızı Tavuk Bitleri ‘’ dir .

Bu hastalığa karşı anlatacağımız ilaçlar diğer parazit etkenlerine karşıda güçlü etkinliğe sahiptir .

Kırmızı Tavuk Bitleri

Hastalığın etkeni olan kırmızı tavuk biti olarak bilinen ‘’Dermanysus Gallinea ‘’ dir.

Kırmızı tavuk biti evcil kümes hayvanlarında özellikle de yumurtacı tavuklarda görülen bir gece parazitidir . Yani gece ışıklar kapanıp hayvanlar istirahete geçtikleri zaman inlerinden çıkarlar ve tavuklara göç ederler . Bu şekildeki beslenme yöntemlerinden dolayı geçici ama konakçı zorunlu türler olarak tanınırlar . Gece hayvan üzerine çıkıp derisinden 30 – 60 Dk boyunca kan emerler . Kan emme işlemini tamamlayıp gövdelerini kan ile doldurduktan sonra konakçı tavuğu bırakıp tekrar inlerine doğru yola koyulurlar . Toplam yaşam süresi, bir larva ve iki nimfal aşama dahil en uygun şartlar altında bir hafta içinde tamamlanabilir . Yumurta, larva ve nimf gelişimi için 15- 35 0 C sıcaklık ile % 60 ve üzeri  nem ideal yaşama ortamını oluşturur .

Kırmızı Tavuk Bitleri Nasıl Bulaşır ?

         Bu tavuk parazitleri , hayvanların tüneme , dinlenme , saklanma yerlerinin yakınında beton çatlaklarında , demir parçaların köşe yerlerine  , kuytu ortamlara yuvalanarak koloni ve kümeler halinde toplu olarak yaşarlar . Bazen hiç besin olmadan yani hayvandan kam emmeye fırsat olmadığı hayvanların satıldığı ve  kümeslerin boş kaldığı koşullarda dahi 9 aya kadar aç kalsalar dahi hayatta kaldıkları saptanmıştır .

Kümes çevrenizde etkenin hiç olmadığını ve daha önce hayvanlarınızda bu etkeni hiç görmediğini söyleyen yetiştiriciler incelendiğinde , en çok farkedilen bulaşma şeklinin yumurta viyolleri ,hayvan taşıma kasaları , ekipmanları , hayvan pazarına gidip gelmeler , aşılama yapmak için kümese girip çıkan insanlar , kemirgenler ve yabani kuşlarla kurulan temasın olduğu anlaşılmıştır . İşin en zarar veren kısmı kümeslere bulaşmış olan bu bit türünü tamamen tek bir bit kalmayıncaya kadar yok etmenin çok zor olmasıdır .

 

Kırmızı Tavuk Bitleri Hayvanlarda Nasıl Belirtilere Yol Açar ?

         Dıştan bakıldığında en belirgin olan şey hayvanların kaşınma ve irritasyona bağlı olarak huzursuz oluşlarıdır . Bu huzursuzluk yem tüketimlerine de yansır . Yumurta verimi dönemindeki hayvanlarda yumurta sayısı düşmektedir . Parazitlerin sürekli kan emmesine bağlı olarak hayvanlar anemiktir . Göz ve ağız mukozaları solgun pembe veya beyaz renktedir.

Kırmızı tavuk bitleri tüm bu hayvana olan direk zararlarının yanında hayvandan hayvana çok fazla sirkülasyon yaptıklarından bakteriyel ve virüs kökenli hastalıklarında yayılmasında vektör görevi görürler .

Hayvanları kucağına , eline alan üreticilere de geçmeleri sonucu deri irritasyonu ve kaşınmaya yol açmaktadır .

Kırmızı Bitlerden Korunma ve Tedavi Aşamasında Neler Yapabiliriz ?

         Korunmada kümeslerin belli zaman aralıklarında boşaltılıp hayvanlar tamamen satılması ardından kümesin tüm zemin ,duvar , tavan yüzeyleri basınçlı su ile yıkanmalıdır . Ardından varsa çatlak girinti çıkıntı yerler doldurulmalıdır . Mekanik olarak temizliğin ardından kümes formaldehit bileşikleriyle dezenfekte edilmelidir.

Ardından direk paraziti öldürmek için uygulanabilir ilaç türleride ; Organik Klorlu İnsektisitler , Organik Fosforlu İnsektisitler , Karbamat Grubu İnsektisitler , Piretrinler ve Piretroidler dir.

Hayvanları uzaklaştıramadığımız durumlarda ise etkeni haayvanın üzerinde öldürmenin yollarını aramamız gerekir. Bu ilaç türleri hayvanın yemine veya suyuna katılarak tavuklara verilmekte , tavuklara herhangi bir zararlı etki yapmamasına karşı kanını emmen hayvanın hemen zehirlenerek ölmesine yol açmasıyla son yıllarda parazit mücadelesinde devrim niteliğinde ilaçlardır. Ülkemizde kullanılan en etkili ürün EXZOLT tur. Hayvanların sularına karıştırılarak 1 hafta ara ile iki kere kullanılır ve kümese yuvalanmış bit etkenini büyük ölçüde yok etmektedir . Ayrıca bu ürün bağırsak parazitleri gibi iç parazit etkenlerini de öldürerek iç parazit tedavisindede etkili olmaktadır .