Tavuk Seçimi Nasıl Yapılmalıdır?

Kanatlı yetiştiriciliğinde üretimin devamlılığı için işletmeler dışardan yumurtlatmak amacıyla yarka veya besi amacı ile genç hayvanlar alabilirler. Tatbiki işletmelerin en sağlıklı üretim yapmaları için gerekli olan kendi civcivlerini üretemiyorlar ise ari bir damızlık işletmesinden sağlık durumu kontrol edilmiş, kuluçkahane aşıları yapılmış civcivler satın almaktır. Ergin hayvan almak ise yakın bir süre sonra verime başlayacağı için işletmeleri civciv yetiştirmek ve olası ölüm risklerinden kurtarmış olur. Ayrıca yumurta fiyatlarının iyi olduğu dönemlerde hızlı bir üretim ihtiyacı da varsa civciv alıp yetişmesi için beş aylık süreci beklemek stratejik bir hata olacaktır.

Peki satın almak için tavuk seçimi yapacaksak nelere dikkat etmeliyiz ?

• Öncelikle tavuk alacağınız işletme bir yarka firması ise hayvanların o yaşa kadarki yapılmış aşılarının bir listesini isteyin. Yapılan aşılar sizin işletmenizin olduğu bölgedeki hastalıklar ile uyumlu değilse problem yaşama olasılığınız var demektir.
• Ardından yarka alacağınız firmanın bir araştırmasını yapın, o firmadan önceden hayvan alan üreticilerle iletişime geçip yaşadıkları sorun olup olmadığını sorun.
• Çalıştığınız Veterineriniz ile görüşüp firmanın hayvanlarından kan, tracheal ve kloakal swab almasını ve bu örnekleri laboratuvara göndererek detaylı bir analiz çıkarılmasını talep edebilirsiniz.
• Elimizde bu imkanlar yoksa ve hayvanları gözümüz ile seçmekten başka çaremiz yok ise öncelikle hayvanların canlı ağırlık durumlarının yaşlarına uygun olup olmadığı ile incelemeye başlayabiliriz.
• Hayvanların tüylerini inceleyerek kümes biti ( Kırmızı bit – Gece biti ) olup olmadığına dikkat edelim . Zira temiz olan kümeslere dışardan hayvan alımı yoluyla kümes biti bulaştırılır ise bir daha temizlenmesi çok zor olmaktadır.
• Kötü Bakım; Aşırı soğuk, aşırı sıcak, hava koşulları ve hayvanın yeme ulaşamaması susuz kalması gibi durumlarda oluşur. Hayvanlar yaşıtlarına göre küçüktür, tüyleri karışıktır, düşkün haldedirler.
• Civciv satın alıyorsak göbek yangısı olup olmadığına mutlaka bakalım: Salmonella, E.coli etkenlerin henüz kapanmadan civcivin göbek deliğinde enfeksiyon oluşturması sonucu oluşur. Yumurta sarısı emilmemiştir yangılıdır. Kuluçkahaneden yumurtadan çıkma aşamasında veya civciv haneye getirilir getirilmez kapmış olabilmektedir.
• Kanibalizim davranışları olup olmadığını inceleyelim: Stess, sıkışıklık, yüksek rahatsız edici aydınlatma gibi nedenlerden dolayı hayvanların birbirini gagalaması, tüy çekmesi ve kanatması ile sonuçlanır. Sürekli iritasyondan dolayı hayvanlar yem su tüketmekte zorlanır ve gelişimleri geri kalır.
• Kıvrık Parmaklar: Yemlerdeki riboflavin vitamininin eksikliğinden kaynaklanır. Parmaklar içe doğru kıvrılmış kalır . Bu şekildeki hayvanları almaktan imtina edelim.
• Kümesi gözleminiz sırasında hayvanlarda aksırma, tıksırma, burun akıntısı, zor nefes alma ve iştahsızlık gibi belirtiler gözlemliyorsanız şu solunum hastalıkları olma ihtimali vardır ;

Kronik Solunum Sistemi Hastalığı : Mycoplasma Gallisepticum um yol açtığı solunum zorluğu ve hava keseleri yangısı.

New Castle : Yalancı Veba : Ön midede ince bağırsaklarda, soluk borusunda ve kalpte kanama odakları oluşumu mevcuttur.

Avian İnfluanza ( Tavuk Vebası) : İbik ve sakallarda morarma ve ödem bacaklarda şişlik ve morarmalar, soluk borusunda seröz bir akıntı, hava keseleri yangılı olur.

İnfeksiyöz Bronşitis : Soluk borusunda mukoid akıntı birikimi vardır hava keseleri yangılıdır.

İnfeksiyoz Laringotracheitis : Ağızdan çıkan kanlı olabilen mukus, soluk borusunda peynirimsi sıvı birikimi, soluk borusunda kanama.

• Hayvanlarda tek tük te olsa yüz ve göz şişmesi gözlemliyorsanız Şiş Baş Sendromu olabileceğini aklınızda bulundurun .Yüz bölgesindeki boşluklar şişmiştir , göz altı ve çene çevresi ödemlidir. Boyun kasılmıştır, hayvan etrafını göremez . Düşük bir ihtimal ise Koriza hastalığıdır: Yüzdeki sinüs boşlukları ve burun boşlukları şişmiştir yangılıdır.
• Dış bakıda hayvanların yara beresi olmamasına dikkat edelim, gaga kesimlerinin kalitesini inceleyelim.
• Düzgün kesilmemiş gaga ileri yaşlarda da normal şekli ile uzamaz ve hayvanda beslenme bozukluklarına yol açar.
• Hayvanların keskin bakışlı ve atik olup olmadığına dikkat edelim . Dalgın bakışlar ve halsizlik hayvanlarda bir hastalık veya zehirlenme emaresi olabilmektedir.

Bacak kemik ve eklem yapıları güçlü olan ayakta durmakta zorlanmayan hayvanları seçmeye çalışalım. Zayıf bacaklar beslenme geriliği ve bağışıklık durumu hakkında fikir vermektedir. Örneğin Ensefalomalasia da Vitamin E eksikliği sonucu vücutta yürüme dengesizliği, boyunda felç, ayaklarda kısmı felç durumları oluşur.